حمایت از طرح های پژوهشی و همکاری با فناوران سایر کشورها برای مقابله با کرونا، حمایت از کرسی های جوان افزایش می یابد - بابا آب داد

به گزارش بابا آب داد، رییس صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی گفت: بخش قابل توجهی از منابع را به سمت کرسی های جوان سوق می دهیم.

به گزارش گروه علم و پیشرفت بابا آب داد به نقل از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی و فناوری نیز از نخستین روزهای شیوع کرونا بر آن شد تا از ظرفیت علمی محققان کشور برای مقابله با این بیماری استفاده کند. بنابراین نخستین فراخوان ویژه خود را با موضوع کرونا منتشر کرد.

ایمان افتخاری رییس صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی درباره این موضوع گفت: پس از انتشار فراخوان بیش از400 طرح پژوهشی به صندوق ارسال شد که تا کنون بالغ بر 100 طرح مورد حمایت نهاده شده است. در این فراخوان تمرکز بر موضوعات حوزه علوم انسانی بود تا با توجه به ظرفیت های غنی در این حوزه آگاهی و شناخت نسبت به ابعاد گوناگون بیماری افزایش یابد.

شیوع کرونا و تاثیر آن بر فعالیت محققان

وی ادامه داد: به عنوان مثال کنترل استرس ناشی از سبک جدید زندگی، توصیه های ورزشی در این دوران و برخورد با بچه ها بعضی از موضوعات پژوهش ها در این زمینه است. طراحی بعضی اپلیکیشن ها از جمله خروجی های این پژوهش ها بوده و کوشش شده است دستاوردهای آن در خدمت احاد مردم قرار گیرد.

افتخاری درباره شیوع کرونا و تاثیر آن بر فعالیت محققان گفت: شیوع کرونا و شرایطی که در مراکز علمی ایجاد کرد، صندوق را بر آن داشت تا برای انگیزه بخشی بیشتر به پژوهشگران سطح حمایت ها را افزایش دهد و ساز و کار ارزیابی طرح ها را تسهیل کنیم. در حوزه هایی مثل پسا دکتری و حوزه های مربوط به جوانان رشدمان را در مقایسه با سال گذشته ادامه دادیم.

انتشار فراخوان های مشترک

رییس صندوق ضمن اشاره به انتشار فراخوان مشترک با آموزشگاه علوم چین اضافه نمود: صندوق و آموزشگاه علوم چین چند دوره فراخوان برای حمایت از طرح های پژوهشی مشترک میان محققان دو کشور منتشر نموده اند. اما در سال گذشته علاوه بر حوزه های فناورانه مد نظر 6 طرح نیز با موضوع کرونا مورد حمایت نهاده شد.

علاوه بر فعالیت صندوق در سطح ملی نگاهی به اقدامات این مرکز در حوزه بین المللی در سال گذشته قابل اعتناست. افزون بر فراخوانی که با آموزشگاه علوم چین منتشر شد؛ صندوق دومین فراخوان خود با بنیاد پژوهش های بنیادی روسیه را نیز اجرایی کرد. در این فراخوان 40 طرح پژوهشی مشترک میان محققان ایران و روسیه حمایت می گردد.

افتخاری درباره این فراخوان گفت: در این فراخوان حوزه های متنوعی همچون فناوری اطلاعات، مکانیک، هوا و فضا، اقتصاد، هوش مصنوعی، باستان شناسی، علوم پایه و مطالعات پیشرفته نفت و گاز مد نظر نهاده شد. این فراخوان را باید یکی از پیروز ترین فراخوان های صندوق بدانیم. زیرا از نظر کیفی و کمی ارسال طرح ها با همه فراخوان های دیگر متفاوت بود. 380 طرح مشترک بسیار کیفی ارسال شد و قرار بود حداکثر از 20 طرح حمایت گردد اما از آنجا که از نظر کیفی طرح ها در سطح بالایی قرار داشتند، طی رایزنی هایی که با طرف روسی صورت گرفت این تعداد به 40 افزایش یافت. اینکه از این طریق، ارتباط محکم علمی میان پژوهشگران دو کشور ایجاد شد را باید دستاورد مهمی بدانیم.

عضویت رسمی ایران در یاسا

همچنین در سال 1399، عضویت صندوق حمایت از پژوهشگران، به عنوان نماینده ایران در یاسا (موسسه بین المللی تحلیل کاربردی سیستم ها) به تصویب مجلس شورای اسلامی و تایید شورای نگهبان رسید. افتخاری در این خصوص گفت: ایران از این پس رسماً یکی از 25 عضو شورای حکام یاسا خواهد بود، که تمرکز آن بر تحلیل و سیاست گذاری بر مبنای آنالیز جامع سیستمهای پیچیده است که ابعاد متعددی در آن باید مد نظر گیرد. بالاخص در موضوعات کلانی که مسائلی از جنس منابع انرژی، موضوعات جمعیتی، دغدغه های محیط زیستی، جنبه های اجتماعی و ... به هم گره می خورند و همه آنها در تصمیم گیری باید مد نظر قرار گیرد، تجربه و تخصص قابل توجهی در یاسا وجود دارد که امیدواریم در قالب برنامه های داخلی منسجم، بتوانیم با استفاده صحیح از این تجربه، گروههای پژوهشی داخل کشور را در این حوزه ها توانمندتر از گذشته ببینیم.

تمرکز بیشتر روی حوزه های علوم انسانی و پایه

رییس صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی و فناوری با اشاره به دیگر برنامه های صندوق در سال گذشته اضافه نمود: صندوق تمرکز خاصی در سال 99 روی حوزه های علوم پایه و انسانی داشت. تعداد و حجم حمایت از این حوزه ها در سال گذشته افزایش قابل توجهی داشت. علاوه بر منابع اقتصادی خوب برای تقویت این حوزه ها؛ قالب های حمایتی جدیدی را تعریف کردیم که می توان به گرنت های میثاق و بنیان اشاره نمود. این قالب های حمایت مراحل تصویب را طی نموده اند و در امسال تکمیل می شوند.

وی ادامه داد: امضای تفاهم نامه با مجموعه های فعال در حوزه علوم انسانی نیز از دیگر اقدامات سال گذشته بود که در راستای بین المللی شدن و حمایت از کرسی های گروهی این حوزه اجرا شده است.

توسعه جهت تحقیقات در خارج از دانشگاه

همچنین صندوق تفاهم نامه های دیگری نیز در سال گذشته منعقد نموده است. یکی از آنها تفاهم نامه پسا دکتری فناوری بود که پژوهشگران پس از دوران دکتری جهت تحقیقات خود را در خارج از دانشگاه و در شرکت های دانش بنیان یا صنعتی عظیم انجام می دهند. این اقدام یا منجر به استقرار پژوهشگران در این شرکت ها می گردد یا با تجربه کسب شده منجر به راه اندازی شرکت دانش بنیان می گردد.

نخستین تفاهم نامه در سال گذشته اجرایی شد. این تفاهم نامه در حوزه لاستیک بوده و تعدادی از پژوهشگران در شرکت شاخص برای گذراندن دوره پسا دکتری مستقر شدند. همچنین صندوق تفاهم نامه دیگری با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای حمایت از 200 پژوهشگر پسا دکتری و 200 رساله دکتری منعقد نموده است.

جشنواره ای برای ترویج فناوری میان عموم

فعالیت های ترویجی را باید یکی از فعالیت های صندوق در سال گذشته بدانیم. به گفته رییس صندوق، جشنواره و مسابقه ملی پاناسه یکی از فعالیت های بخش ترویج صندوق بود. این رویداد با همکاری ستاد فرهنگسازی اقتصاد دانش بنیان برگزار گردید و در آن دانشجویان تمام مقاطع سرانجام نامه خود را در سه دقیقه و با زبان ساده بیان کردند. بیش از 650 فیلم دریافت و از این میان 150 اثر برتر انتخاب شد. ترویج علم در سطح جامعه و آگاهی سازی عمومی از دستاوردهای علمی دانشگاهی از اهداف این رویداد بود.

در سال گذشته اتفاق مهمی در صندوق رخ داد و آن انتصاب اعضای جدید کمیته تخصصی بود. این کمیته از برجسته ترین پژوهشگران کشور در حوزه های مختلف علمی تشکیل شده است. کمیته تخصصی نهاد عمده سیاستگذاری صندوق است.

وی همچنین درباره حمایت های صندوق از فعالیت پژوهشگران، اضافه نمود: صندوق از طرح های پژوهشی محققان دانشگاهی حمایت می نماید. یک پله بالاتر گرنت های پژوهشی قرار دارند. تنوع هم دارند. به عنوان مثال در حوزه علوم پایه به برندگان جایزه های بین المللی نگاهی ویژه داریم یا گرنت شروع که به فارغ التحصیلان صد دانشگاه برتر بازگشته به کشور تعلق می گیرد. یک سطح بالاتر حمایت از کرسی پژوهشی و طرح های بین المللی است.

برنامه های امسال

رییس صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی و فناوری گفت: امسال چندین فراخوان در حوزه بین الملل برای حمایت از انجام طرح های پژوهشی مشترک با آموزشگاه علوم چین، وزارت علوم و فناوری چین، بنیاد علوم طبیعی چین و بنیاد پژوهش های بنیادی روسیه منتشر خواهیم کرد.

به گفته وی، بعضی گرنت هایی که در طول سال گذشته تعریف شدند، دریافت طرح های خود برای حمایت را نیز شروع کردند که باید آنها را توسعه و رونق دهیم. کرسی های پژوهشی در امسال با قدرت بیشتری دنبال می گردد و بخش قابل توجهی از منابع را به سمت کرسی های جوان سوق می دهیم. نخستین پذیرش های کرسی جوان در نیمه نخست امسال شروع می گردد.