تاریخ فراوری مهم تر از تاریخ انقضاست
به گزارش بابا آب داد، دکتر آراسب دباغ مقدم می گوید با توجه به تاریخ فراوری راحت تر می توان به روزآمد بودن و مرغوبیت محصولات غذایی پی برد برای خرید شیر به سوپرمارکت رفته اید و یک بطری شیر را برمی دارید و می بینید تاریخ انقضایش همین امروز است.آن را برمی دارید و به خانه می برید؟ اگر همین امروز نتوانید همه اش را یک جا مصرف کنید، چه؟ آیا آن را دور می اندازید یا بعد از سپری شدن تاریخ انقضا، آن شیر را همچنان مصرف می کنید؟ واقعیت این است که در یک چنین موردی، نه شما مقصرید، نه فروشنده.
تاریخ فراوری مهم تر از تاریخ انقضاست
نویسنده:مژگان کریمی
دکتر آراسب دباغ مقدم می گوید با توجه به تاریخ فراوری راحت تر می توان به روزآمد بودن و مرغوبیت محصولات غذایی پی برد برای خرید شیر به سوپرمارکت رفته اید و یک بطری شیر را برمی دارید و می بینید تاریخ انقضایش همین امروز است.
آن را برمی دارید و به خانه می برید؟ اگر همین امروز نتوانید همه اش را یک جا مصرف کنید، چه؟ آیا آن را دور می اندازید یا بعد از سپری شدن تاریخ انقضا، آن شیر را همچنان مصرف می کنید؟ واقعیت این است که در یک چنین موردی، نه شما مقصرید، نه فروشنده. چون هم او کالایش دارای تاریخ مصرف بوده؛ هم شما در مهلت معین شده کالای مورد نیازتان را خریداری نموده اید. اما سوال این است که اگر بخواهیم برترین استفاده را از یک کالا ببریم و آن را در حالی مصرف کنیم که کیفیت اولیه اش حفظ شده، باید چه کار کنیم؟
دکتر آراسب دباغ مقدم، متخصص صنایع غذایی، درباره فسادپذیری مواد غذایی می گوید: موادغذایی را به طور کلی به دو دسته فسادپذیر و غیرفساد پذیر تقسیم بندی می نمایند. البته می توان گفت که بعضی هم نیمه فسادپذیرند. بعضی موادغذایی مثل لبنیات، گوشت، ماهی و مرغ محصولات پرخطر محسوب می شوند و فسادپذیری نزدیک تری دارند اما بعضی محصولات مثل برنج، حبوبات، کیک و بیسکوییت فسادپذیری دیرتری داشته یا غیرفسادپذیرند. از این نظر، نوع تاریخی که روی محصولات قید می گردد، در ایران تحت اسم تاریخ انقضاست؛ یعنی مصرف نماینده پس از خرید باید تا همان مهلت درج شده آنها را مصرف کند اما در بعضی کشورها این تاریخ انقضا به دو گونه روی محصولات درج می گردد. یکی برترین تاریخ برای مصرف و دیگری تاریخ انقضای فروش؛ مثلا در خصوص کیک، کلوچه و شکلات، چون فسادپذیری زیادی ندارند، بیشترین اصطلاح مورد استفاده برای درج تاریخ انقضا، همان برترین تاریخ مصرف است، یعنی اینکه تا آن موقع کیفیت این محصولات حفظ شده و بعد از آن اگر مصرف شوند، مشکل خاصی ایجاد نمی گردد و مسمومیتی اتفاق نمی افتد ولی دیگر آن محصول کیفیت اصلی خود را ندارد. به طور مثال، کلوچه ها تا 2 ماه تاریخ مصرف دارند و این به این معنی نیست که اگر بعد از 2 ماه خورده شد، مسمومیت ایجاد می گردد، بلکه دیگر آن تازگی و نرمی کلوچه اولیه را نخواهد داشت.
اما یک سوال اساسی این است که اگر کالایی در روز آخر انقضایش خریداری گردد، قابل مصرف است یا نه؟ دکتر دباغ مقدم معتقد است محصولاتی که در آخرین روز انقضا خریداری می شوند، اگر جزو مواد فسادپذیر باشند، مسلما چندان فرصتی برای مصرف آنها نیست و باید سریع مورد استفاده قرار گیرند اما در خصوص محصولات غیرفسادپذیر اگر در روز پایانی انقضا خریداری می شوند، صرفا باید گفت که آنها دیگر کیفیت اولیه خود را نخواهند داشت و در این صورت، عملا حقوق مصرف نماینده زیر سوال می رود. از این رو، در بعضی کشورها تاریخ سومی را علاوه بر تاریخ مصرف و تاریخ انقضا برای خریدار تعریف نموده اند تحت اسم آخرین زمان فروش. این، آخرین یا حداکثر زمان فروش، آخرین تاریخی است که فروشنده مجاز است این کالا را به مصرف نماینده بفروشد و این کالاها معمولا چند روزی بسته به نوع محصول با تاریخ انقضای مصرف فاصله دارد. اگر این محصول در این مدت به وسیله فروشنده فروخته نشد، پس از آن اجازه فروش ندارد و مصرف نماینده هم چون آگاهی دارد، دیگر آن محصول را خریداری نخواهد کرد. در این مدت، مصرف نماینده می تواند محصول را مصرف کند و اطمینان هم دارد که محصول خریداری شده دارای کیفیت بوده و دچار فساد نخواهد شد.
اهمیت تاریخ فراوری
این متخصص صنایع غذایی درباره اهمیت تاریخ فراوری و ارجحیت آن به تاریخ انقضا می افزاید: در انتخاب محصول، بهتر است بیشتر از تاریخ انقضا به تاریخ فراوری توجه کنیم. موقع خرید بهتر است محصولی را خریداری کرد که تاریخ فراوری به روزتری دارد. تازه ترین تاریخ فراوری، به معنی این است که آن محصول دارای کیفیت و شرایط بهتری است.لزوم آموزش به فروشندگان
دکتر دباغ مقدم، آموزش دادن به فروشندگان را ضروری می داند و در این خصوص تصریح می نماید: بعضی فروشندگان در مغازه ها و سوپرمارکت ها از شرایط نگهداری کالاها اطلاع کافی و مناسب ندارند و محصولات را در هر جایی از مغازه نگهداری می نمایند، بدون اینکه دما یا جای مناسبی برای آنها در نظر بگیرند. سیستم سرمایشی در بعضی از سوپرمارکت ها مناسب نیست و گرما و رطوبت می تواند سبب آفت زدگی و کپک زدگی کالا گردد و این مشکل ناشی از عدم آگاهی و آموزش کافی فروشندگان است. در خصوص کالاهایی مثل برنج و خشکبار شاید این موضوع زیاد نگران نماینده نباشد اما در خصوص کالاهای فسادپذیر باید بیشتر دقت گردد به طور مثال، برنج باید در جای خشک و خنک و دما بالای 25 درجه نگهداری گردد.تاریخ به زبان فارسی
اما گاهی اوقات، تاریخ های فوق الذکر به زبانی غیر از فارسی روی اقلام غذایی درج شده است. دکتر دباغ مقدم با اشاره به این موارد یادآور می گردد که: قانون استاندارد کشوری ما این گونه است که باید تاریخ فراوری و انقضا به روز، ماه و سال به زبان فارسی و کاملا قابل رویت باشد. درج این اطلاعات به زبان انگلیسی و لاتین، خلاف استاندارد کشوری است. درج این تاریخ ها به زبان لاتین برای عده ای قابل درک نیست و ریز بودن این تاریخ ها هم ممکن است مانع از تماشا آنها به خصوص برای سالمندان گردد.5 توصیه برای نگهداری مواد غذایی
1.معمولا کنسروها شرایط خاصی برای نگهداری ندارند. این مواد غذایی را بسته به نوع آنها می توان 5/1 تا 2 سال نگهداری کرد.2.لبنیات معمولا فسادپذیری بیشتری دارد. انواع شیر بین 3 تا 5 روز (حداکثر 1 هفته) قابل نگهداری است.
3.شیرهای پاستوریزه را می توان بین 10 تا 20 روز مصرف کرد، جز شیر استریل که تا وقتی درب بسته بندی اش باز نشده شرایط یخچالی ندارد ولی به محض باز شدن باید در یخچال نگهداری گردد.
4.درباره تخم مرغ هم برترین نگهداری اش درون یخچال با دمای 4 درجه سانتی گراد است. مدت زمان مجاز نگهداری تخم مرغ ها در یخچال 4 تا 5 هفته است. امروزه بسیاری از تخم مرغ ها هم دارای تاریخ مصرف هستند و باید در همین مدت مورد استفاده قرار گیرند.
5.مواد خشک و موادی که آب کمتری در تهیه آنها به کار رفته مثل انواع بیسکوییت و ماکارونی هم معمولا تا 2 سال قابل نگهداری هستند. سعی کنید بین موادی که دارای مدت زمان ماندگاری طولانی هستند و هر جایی از سوپرمارکت نگهداری می شوند آنهایی را خریداری کنید که مدت زمان بیشتری به تاریخ انقضای آنها مانده است، چرا که از کیفیت بهتری برخوردارند.
منبع:www.salamat.com
منبع: راسخون