افت قیمت نفت به رغم توافق کاهش تولید اوپک پلاس - بابا آب داد

به گزارش بابا آب داد، خبرنگاران: قیمت نفت به رغم توافق روز پنج شنبه اوپک و کشورهای هم پیمان برای کاهش روزانه 10 میلیون بشکه نفت، نه تنها افزایش نیافت، بلکه بیش از 4 درصد نیز افت کرد. اما علت چیست؟

به گزارش بابا آب داد به نقل از دویچه وله، نگاهی به جزئیات توافق مجموعه اوپک و کشورهای هم پیمان به رهبری روسیه (اوپک پلاس) و واقعیت های موجود بازار نفت می تواند به خوبی نشان دهد که چرا قیمت نفت دوباره افت داشت.

در واقع هم اکنون تقاضای جهانی نفت به خاطر شیوع ویروس کرونا، قرنطینه نزدیک به نیمی از مردم جهان و نهایتا افت شدید اقتصاد جهانی، روزانه 30 میلیون بشکه کاهش داشته، اما اوپک پلاس تنها بر سر کاهش 10 میلیون بشکه از تولید خود توافق کرده، آن هم برای دو ماه مه و ژوئن سال جاری.

بعد از این ماه ها، این مجموعه میزان افت تولید نفت را کاهش خواهد داد.

البته در اجلاس 20 اقتصاد بزرگ جهان که روز جمعه برگزار می شود نیز انتظار می رود آمریکا، برزیل، کانادا و برخی دیگر از کشورهای تولیدکننده نفت هم تولید روزانه خود را 5 میلیون بشکه کاهش دهند.

اگر چنین اتفاقی بیفتد، باز هم روزانه 15 میلیون بشکه نفت مازاد در جهان تولید خواهد شد.

توافق اوپک و کشورهای هم پیمان

قیمت نفت از نیمه سال 2014 شروع به سقوط کرد. مهمترین علت آن نیز برخلاف آنچه برخی به عوامل سیاسی و دست های پشت پرده آمریکا و غیره نسبت می دهند، این است که سرمایه گذاری های بین المللی در حوزه اکتشاف و تولید نفت در اوایل دهه گذشته به شدت اوج گرفت و به تبع آن تولید نفت به شدت جهش یافت.

بر اساس برآورد آژانس بین المللی انرژی، سرمایه گذاری های نفتی (اکتشاف، تولید و پالایش) در جهان در سال 2010 حدود 846 میلیارد دلار بود، اما این رقم هر سال افزایش یافت و به رقم بی سابقه 1.1 تریلیون دلار در سال 2014 رسید. نتیجه این که در نیمه دوم همین سال، عرضه نفت به فاصله چشمگیری از تقاضا پیشی گرفت و قیمت ها فروکش کرد.

قیمت نفت از حدود 105 دلار در نیمه اول سال 2014 به زیر 30 دلار در اوایل سال 2016 رسید و نهایتا اوپک و کشورهای هم پیمان به رهبری روسیه تصمیم گرفتند تولید خود را کاهش دهند تا قیمت ها بالا برود.

با افت تولید اوپک پلاس قیمت نفت شاخص برنت در سال 2018 به 71 دلار و در سال گذشته به 64 دلار رسید، اما با شیوع کرونا و افت تقاضای نفت، همچنین شکست اجلاس اوپک و کشورهای هم پیمان برای کاهش دوباره تولید نفت در ماه مارس، قیمت ها در برخی روزهای ماه گذشته میلادی، حتی به حدود 20 دلار نیز سقوط کرد، چون تقاضای جهانی نفت 30 میلیون بشکه در روز کاهش یافته بود و روزانه به همین میزان نفت مازاد راهی بازارها می شد.

چرا اوپک پلاس زیر بار توافق رفت؟

مجموعه اوپک پلاس طی ماه گذشته نزدیک 45 میلیون بشکه در روز تولید نفت داشته و اگر 68 دلار قیمت نفت در ابتدای سال را با 33 دلار متوسط قیمت نفت در ماه گذشته میلادی مقایسه کنیم، در ماه گذشته این مجموعه هر روز 1.5 میلیارد دلار دچار زیان شده است. چنین حجم بزرگی از زیان در توان کشورهای تولیدکننده نفت نیست.

برای نمونه عربستان برای جلوگیری از کسری بودجه نیاز دارد قیمت نفت بالای 82 دلار باشد. برای روسیه این رقم 41 دلار است.

البته مخالفت روسیه با کاهش دوباره 1.5 میلیون بشکه ای تولید نفت مجموعه اوپک پلاس در ماه گذشته یک حسن داشت و آن اینکه آمریکا و دیگر کشورها نیز مجبور شدند به توافق کاهش تولید بپیوندند و این موضوع در اجلاس روز جمعه 20 اقتصاد بزرگ جهان مذاکره خواهد شد.

تولید روزانه نفت آمریکا در سه سالی که اوپک پلاس تولید خود را کاهش داده بود، سه میلیون بشکه افزایش یافته و به بالای 12 میلیون و 700 هزار بشکه رسیده بود و صادرات نفت این کشور در سال جاری میلادی بعد از دهه ها از وارداتش پیشی گرفته بود.

اما با افت قیمت نفت، تولید نفت آمریکا نیز دچار اخلال شده، چون بخشی از نفت تولیدی این کشور، خصوصا نفت شیل، دیگر صرفه اقتصادی ندارد و اداره اطلاعات انرژی آمریکا نیز اعلام کرده است تولید نفت کشور در سال جاری نسبت به سال 2019 حدود نیم میلیون بشکه در روز کاهش خواهد یافت.

از طرفی افت چشمگیر درآمدهای نفتی این مجموعه که عمدتا متکی به صادرات نفت هستند، باعث می شود وارداتشان نیز به شدت کاهش یابد که برای دیگر کشورها، خصوصا چین، اتحادیه اروپا و آمریکا که بزرگترین صادرکننده های کالا در جهان هستند، چالش انگیز بود.

پنج شنبه هفته جاری سازمان تجارت جهانی طی گزارشی اظهار داشت حجم بازرگانی جهانی در سال جاری نسبت به پارسال می تواند تا 32 درصد کاهش یابد. پارسال میزان تجارت جهانی کالا در جهان حدود 19 تریلیون دلار بود و حجم تجارت خدمات نیز به 6 تریلیون دلار می رسید.

سازمان تجارت جهانی می گوید صادرات کشورها آمریکای شاقتصادی شاید تا 41 درصد کاهش یابد و این کاهش برای کشورهای آسیای شرقی و اروپا به ترتیب بالای 36 درصد و حدود 33 درصد باشد.

جزئیات توافق اوپک پلاس چیست؟

بر اساس توافق اوپک، این مجموعه تولید نفت خود را در ماههای مه و ژوئن باید 23 درصد، معادل 10 میلیون بشکه در روز کاهش دهد. البته هنوز مکزیک زیر بار این توافق نرفته است. بر اساس توافق اوپک پلاس، این کشور باید روزانه 400 هزار بشکه تولید خود را کاهش دهد، اما می گوید بیشتر از 100 هزار بشکه کاهش نخواهد داد.

این کشور جزو 20 اقتصاد بزرگ جهان است و قرار است وزرای انرژی این کشورها جمعه 22 فروردین بصورت آنلاین دیدار کنند و شاید آمریکا بر این کشور فشار وارد آورد که زیر بار توافق برود.

اوپک پلاس برای نیمه دوم سال 2020 در نظر دارد تولید خود را 18 درصد، معادل 8 میلیون بشکه کاهش دهد و در سال آینده این رقم را به 6 میلیون بشکه در روز کاهش دهد. بدین ترتیب، به مروز زمان از میزان افت تولید این مجموعه کاسته خواهد شد و تولید جهانی نفت افزایش خواهد یافت، با این امید که تقاضای جهانی نفت نیز با مهار کرونا افزایش یابد.

انتظار اوپک پلاس از کشورهای دیگر مانند آمریکا، کانادا، برزیل، نروژ و دیگران این است که آنها هم تولید خود را 5 میلیون بشکه کاهش دهند.

همانطور که در ابتدای این مقاله اشاره شد، قیمت نفت به رغم توافقها، نه تنها افزایش نیافت، بلکه مقداری نیز کاهش یافت. البته اگر این توافق انجام نمی شد، بی هیچ تردیدی دوباره قیمت نفت به حدود 20 دلار سقوط می کرد.

اگر شیوع ویروس کرونا به همین روال ادامه داشته باشد و قرنطینه ها ادامه یابد، چاره ای نیست جز اینکه تولید جهانی نفت 30 میلیون بشکه در روز کاهش یابد تا قیمت نفت در سطح نسبتا بالایی باشد.

اگر از ماه مه شرایط شیوع کرونا در جهان بهبود یابد، امید است قیمتها مقداری افزایش یابد، اما برای رسیدن به سطح قیمتهای پارسال شاید زمان زیادی نیاز باشد.